Nog steeds neemt het aantal inwoners en bezoekers van grote steden toe. In de nabije toekomst woont een groot deel van de wereldbevolking in metropolen. In het boek ‘De toekomst van de stad: een pleidooi voor een metropool’ pleit planoloog Zef Hemel voor de groei van steden en probeert hij de angst voor metropoolvorming en megasteden weg te nemen. Dit boek vertelt ons hoe steden ontstonden, hoe ze werken en waarom stedelijke groei zo belangrijk is. In het kader van de reeks Urban Books zal Zef Hemel op 17 oktober zijn nieuwe boek bij Pakhuis de Zwijger presenteren. 

In een kleine voorpublicatie in NRC Handelsblad schreef Zef Hemel al dat de megastad een ‘wonder van vernuft’ is; de stad is volgens hem een intelligent fenomeen, de plek waar talent en creativiteit nestelt. De stad is een economische motor bovendien: landen met veel grote steden hebben de grootste welvaartspeil. Hemel stelt dat we de stad moeten opvatten als een groot verspreid brein, uitgesponnen over de wereld. In zijn nieuwe boek presenteert hij de hypothese dat wanneer de ‘verbonden breinen’ van de stad gegroepeerd worden, de mogelijkheden eindeloos zullen zijn. Zijn vraag is dan: hoe kunnen we deze mogelijkheden laten floreren? Hemel biedt zelf ook een antwoord: we kunnen de mogelijkheden van de stad beter opvoeren door steden met elkaar in verbinding te stellen door massieve verstedelijking. Dit betekent zelforganisatie van steden en stedelingen, verdichten en uitbouwen; iets waar Nederland nog niet aan toe lijkt, ondanks dat de regering sinds 2008 grote stappen aan het terugnemen is en beleid in toenemende mate aan regionaal en lokaal bestuur over wordt gelaten. We moeten deze ontwikkeling volgens Hemel omarmen en meebewegen met contemporaine ontwikkelingen, utopieën loslaten die door staten worden geleid en ophouden met ingrijpen door beleid. Dit is namelijk onhoudbaar en fataal voor steden bovendien: in de vorige eeuw heeft rijksbeleid stedelijke ontwikkeling volgens Hemel systematisch tegengewerkt, toen werd geld uit de steden gebruikt om het platteland te ontwikkelen. Het idee was dat binnen de welvaartsstaat de welvaar door rijksprojecten zou verspreiden, maar steden werden hierdoor uitgewoond. Dergelijk beleid is echter niet meer van deze tijd: Hemel voorspelt dat natiestaten zullen verpulveren en steden de toekomst zullen hebben. We moeten vertrouwen hebben in steden en ze hun werk laten doen.

Tijdens zijn boekpresentatie zal Zef Hemel zijn prikkelende hypothese, die al veel uiteenlopende reacties heeft ontvangen, verder presenteren. Hij zal in een kort college zijn ideeën verder uitdiepen door de casuïstiek van Toronto en Amsterdam te vergelijken, waar de Canadese architect Burton Hamfelt vervolgens op zal reageren. Hierna zullen zij met elkaar en het publiek verder in gesprek gaan.