Oep Schilling, eigenaar van de Fiction Factory, staat met de wikkeltrailer voor Wikkelhuizen op de FabCity Campus. In het kader van het culturele programma Europe by People, onderdeel van het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie, verrijst de Campus op de kop van het Java-eiland. Het Wikkelhuis is één van de producten die worden gemaakt in de Fiction Factory. Het wordt gemaakt van segmenten die bestaan uit een sandwich van karton en lijm. Deze segmenten kunnen al naar gelang de wensen van de klant aan elkaar gekoppeld worden tot een tiny house.

Klein begonnen in Amsterdam-Noord, is de Fiction Factory nu een onderneming met een (inter)nationale clientèle, waarin wordt gewerkt aan het maken van dingen die tot de verbeelding spreken. Schilling is daarbij altijd geïnteresseerd geweest in nieuwe en vooral slimme manieren van produceren, duurzaam en economisch voordelig. Interessant is dat ‘duurzaam’ of ‘groen’ produceren volgens Schilling niet per se het doel is, maar vaak wel een fijne bijkomstigheid van economisch voordelige oplossingen.

Daarom vind ik het ook interessant om aan dat FabCity mee te doen, omdat dat toch weer een soort verdichting is, en dan ga je elkaar weer bekruisstuiven, en dan worden dingen beter.

Naast het Wikkelhuis maakt Schilling in zijn Fiction Factory in Amsterdam ook decorstukken voor theatervoorstellingen en museumtentoonstellingen, interieurs voor grote en kleine bedrijven en ontwerpen ze ook hun eigen meubels. Maar in de eerste plaats is de Fiction Factory een dienstverlener: “U komt, wij draaien.”

Van Schilling en De Nijs bv. naar Fiction Factory
Schilling spoelde aan in Amsterdam vanuit Texel en zette in Amsterdam-Noord samen met een vriend een bedrijf in het bouwen van decorstukken op in 1982. Na een paar jaar te hebben samengewerkt, besloten ze ieder hun eigen weg te gaan en werd de Fiction Factory geboren. Inmiddels is het bedrijf uitgegroeid tot een onderneming met zo’n 40 vaste werknemers waarbij per project nog minstens 20 freelancers aansluiten. Schillings hart ligt bij het maken van mooie dingen: “Ik probeer met het team altijd mooie dingen te maken die soms ook nog eens tot de verbeelding spreken.”

Hoewel hun locatie in Amsterdam meer berust op toeval dan op voorbedachte rade, is het achteraf gezien wel een slimme zet geweest: “In Drenthe zou je wel kunnen doen wat wij doen, maar veel kleinschaliger. Het is wel grootstedelijk wat wij doen.” Inmiddels heeft de Fiction Factory een grote verscheidenheid aan klanten, zowel Randstedelijk als internationaal. Ook bij deze laatste groep komt het Amsterdamse voordeel weer om de hoek kijken met de nabijheid van Schiphol. Schilling kan het Rijks- en Van Goghmuseum tot zijn klantenkring rekenen, maar ook bedrijven als Nike, G-Star en Apple. Een mix tussen cultuur, kunst en commercie.

Waarom komen klanten van over de hele wereld naar de Fiction Factory om hun bijna onmogelijke ideeën werkelijkheid te laten worden? “Alles wat wij doen dat kun je wel ergens anders inkopen, maar dan moet je het wel zoeken. Waar wij uniek in zijn is het bij elkaar laten komen van timmermannen, stoffeerders, engineers, noem maar op.” Hiermee probeert de Fiction Factory een plek te zijn in Amsterdam waar er nog dingen gemaakt worden, in een wereld die zich steeds meer kenmerkt door automatisering en waarbij de tablets en smartphones niet meer uit het straatbeeld zijn weg te denken.

Uiteindelijk is het ook wel fijn als er gewoon een plek is waar je dingen in elkaar kan rossen.

‘Groene’ producten en ‘duurzame’ bedrijfsvoering
Concepten als ‘groen’ en ‘duurzaam’ zeggen Schilling niet zoveel: “Groen moet je altijd tussen aanhalingstekens zetten, want niemand weet precies wat groen is. En weet jij wat duurzaam betekent? Daar kunnen we ondertussen wel een boek over schrijven.” Het gaat er Schilling met name om dat er nagedacht wordt over producten en het productieproces. Waarom doe je het op deze manier en niet op de andere? Dan blijkt dat een manier van produceren die het milieu zo min mogelijk belast op dit moment een intelligente oplossing is.

Groen wordt gekoppeld aan innovatie, maar ik wil het ook koppelen aan intelligentie.

Bovendien zijn veel ‘groene’ of ‘duurzame’ oplossingen van zijn hand en voor zijn bedrijf ook en misschien wel met name economisch van aard. Zo heeft hij geïnvesteerd in een warmte-koude opslag, waarmee het bedrijf in de winter verwarmd wordt door de hitte van de zomer. En is er een lijminstallatie aangeschaft waarmee zo min mogelijk drijfgassen worden gebruikt. Ook hebben ze een systeem ontwikkeld waarbij wanden in de standbouw opnieuw te gebruiken zijn, een eenmalige investering die dus uiteindelijk goedkoper uitwerkt.

Wat betreft het bijdragen aan een schone en betere wereld is Schilling eigenlijk vrij cynisch, het grootste probleem op aarde is volgens hem de mens zelf: “We hebben drie opties: of we gaan met minder, of we gaan de ruimte in, of het houdt gewoon op.” Dat weerhoudt Schilling er niet van om zelf toch ook milieubewust bezig te zijn. Hij vliegt zelf minder en maant klanten met de trein te komen wanneer dit mogelijk is. Bovendien investeert Schilling ook liever in een goede en plezierige werkomgeving voor zijn personeel, dan in een Porsche: “Ik heb wel een mooie fiets.”

Een Wikkelhuis om op te toppen
Hoewel de Fiction Factory met name dromen van haar klanten werkelijkheid laat worden, is er sinds kort ook een lijn met producten van eigen hand. Deze zijn bedoeld om het bedrijf weerbaarder te maken, en het personeel ook aan het werk te houden wanneer er minder projecten lopen. Ontwerpen doet Schilling alleen voor producten van de Fiction Factory zelf: “Ik vind ontwerpen wel leuk, maar niet voor een klant. Dat eindeloze geneuzel.”

Een van de nieuwste ‘eigen’ producten is het Wikkelhuis. Uitvinder René Snel ontwikkelde hiervoor de machine, waarbij lagen karton en milieuvriendelijke lijm om een frame tot een sterke structuur worden gewikkeld, gold board. De machine maakt segmenten van ongeveer 1.20 meter breed, die aan elkaar gekoppeld kunnen worden om een tiny house te maken zo klein of groot als nodig. In de Fiction Factory werd er een segment toegevoegd waarin badkamer en keuken zijn verwerkt, en het Wikkelhuis is geboren.

Het [Wikkelhuis] is een symbool voor anders bouwen.

Het is een bijna cradle-to-cradle concept, en zo’n 500 kilo per segment licht. Dit maakt dat het Wikkelhuis gemakkelijk te verplaatsen is en geen fundering nodig heeft. Hierdoor is een Wikkelhuis ook zeer geschikt om op te toppen, oftewel bovenop een al bestaand gebouw te zetten: “We zouden een heleboel studentenkamers op een gebouw kunnen maken, of leuke studiootjes of wat ook.” Volgens Schilling is de hoogte ingaan en de mogelijkheden van daken ontdekken een nieuwe trend, zeker in steden.

Het intelligent produceren van dingen die tot de verbeelding spreken, dat is wat er gebeurt in de Fiction Factory. Vanaf 18 april staat de Hogeschool van Amsterdam met twee Wikkelhuizen op de FabCity Campus. Ook zal de Fiction Factory met de Wikkeltrailer op de kop van het Java-eiland komen te staan.