Negativiteit over migratie: hoe komen we daarvan af?
“Strangers spent so much effort on labelling me as a migrant from Korea, whereas my family and friends paradoxically kept assuring me I was 100% Norwegian.”
Van maandag 14 tot en met vrijdag 18 maart 2016 staat de volledige programmering bij Pakhuis de Zwijger in het teken van de #Vluchtroute. Op Nieuw Nederland publiceren we in het kader van deze week artikelen over vertrekken, onderweg zijn en aankomen.
In 2015 waren er wereldwijd 232 miljoen migranten. Dat is 3% van de wereldbevolking. In hetzelfde jaar waren er 1,1 miljard internationale reizigers, oftewel 15% van de wereldbevolking. Beide groepen steken landgrenzen over met als doel hun leven te verrijken. Het zijn echter alleen de 3% migranten die angst opwekken. Ingi Mehus probeert dit negatieve beeld dat we hebben van migratie te veranderen. Door de verhalen van migranten en reizigers bij elkaar te brengen laat ze met haar initiatief Pocket Stories zien dat we helemaal niet veel van elkaar verschillen. Weg met de vooroordelen en stereotypes!
Pocket Stories wil verandering brengen in de gepolariseerde misverstanden en verkeerde informatie die bestaat over cultuur en migratie. Volgens Ingi associëren ‘wij’ migratie met ‘armen’, ‘illegalen’, en ‘criminelen’ die geluk komen zoeken in rijke landen. “Vrije mobiliteit is een exclusief voorrecht voor slechts het rijkere deel van de wereldbevolking. Internationale studenten, internationale geadopteerden, ingezet militair personeel, reizigers, lifestyle migranten en expats worden meestal buiten beschouwing gelaten wanneer wordt gesproken over het migratiebeleid. Ik wil solidariteit creëren tussen alle mensen die zich bewegen rondom de wereld. We moeten de diversiteit van alle migranten en culturen juist vieren, dit brengt zoveel moois met zich mee!”
Ben ik ook een migrant?
Ingi is geboren in Zuid-Korea en geadopteerd door een Noorse familie toen ze drie maanden oud was. “Met een traditionele naam, lokale ouders en een sterk boers dialect, was ik Noors. Vanaf mijn negentiende ben ik gaan reizen, studeren en werken in het buitenland. Gedurende deze tijd werd mijn identiteit als een ‘reiziger uit Noorwegen’ vaak aangevochten. Volslagen vreemden aanvaardden zelden mijn Noorse identiteit. “But you look Asian,” werd een standaard antwoord op: “I am from Norway.” Hoe frustrerend deze opmerkingen ook waren, uiteindelijk hebben ze er wel voor gezorgd dat ik mijn eigen identiteit ben gaan heroverwegen. De volslagen vreemden waren druk met mij labelen als een migrant uit Korea, terwijl familie en vrienden mij paradoxaal genoeg er juist constant van verzekerden dat ik 100% Noors was.”
Ingi bestempelt deze tegenstrijdigheid als ‘ironisch’: “Ik ben dezelfde persoon, ongeacht welk label ik, of wie dan ook, aan mij toewijst. Door de constante behoefte van anderen om mij te labelen en mijn aanvankelijke aversie tegen het stempel ‘migrant’, begon ik steeds meer stil te staan bij de standaard negatieve associatie die mensen hebben met migranten.”
In 2012 werkte Ingi voor de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) in Tadzjikistan. Hier ontmoette ze Ajselj uit Duitsland, geboren in Macedonië, en Grace uit de VS, die werd geboren in Zambia. “Deze twee vrouwen vertelden mij hun inspirerende migratie verhalen. De ervaringen, problemen en emoties als migranten die ze met mij deelden deden me beseffen dat ik ook een migrant ben. En dat ik er trots op mag zijn mezelf zo te noemen. Het label migrant of een immigrant had tot dit moment een sterke negatieve lading. Ik was Noors, en daar was geen discussie over mogelijk. De verhalen van Ajselj en Grace gaven mij letterlijk de woordenschat om uit te drukken hoe ik me voelde. Het was zo raar. Ik herinner me nog dat ze me aankeken en zeiden: “Heb je jezelf nog nooit gezien als een migrant?” Ik zei nee. Vanaf dat moment ben ik mezelf gaan zien als een migrant en vertelde ik mensen: “I am Norwegian, but I was born in Korea.” Vanuit deze intrinsieke motivatie wil Ingi het negatieve beeld van migratie bevechten. “Met Pocket Stories hoop ik hetzelfde te doen voor andere migranten zoals Ajselj en Grace deden voor mij: hun verhalen hebben mij ongelofelijk geïnspireerd. Dit soort verhalen wil ik verzamelen op Pocket Stories.”
“Pocket Stories is a movement that aims to spark curiosity about migration by using travel and storytelling as tools. We unite migrants and travellers to challenge stereotypes and prejudice.”
Waarom zijn witte mensen expats en de rest van ons immigrant?
Afrikanen zijn immigranten. Arabieren zijn immigranten. Aziaten zijn immigranten. Maar Europeanen zijn expats. Top Afrikaanse professionals die in Europa werken worden niet beschouwd als expats, maar als ‘hooggekwalificeerde immigranten’. Volgens Koutonin (2015) wordt er gebruik gemaakt van hiërarchische woorden in het taalgebruik over menselijke migratie. Zo wordt de term expat exclusief gebruikt voor witte mensen uit het westen die werken in het buitenland. Ingi wil deze hiërarchie, waar de ene persoon meer rechten heeft te reizen dan de ander, aanpakken. “De labels worden momenteel te sterk gekoppeld aan een nationaliteit en paspoort van mensen.”
“In my utopia labels don’t matter. When people travel across borders for whatever reason, everyone should be treated the same.”
Ingi wil deze hiërarchie in mobiliteit stoppen omdat het resulteert in segregatie en een ‘wij tegen zij’ mentaliteit. Via Pocket Stories wil ze mensen laten zien hoeveel rijkdom en kennis er is in andere culturen. “Het beeld van culturen dat is vertegenwoordigd in de media is extreem eenzijdig. Neem bijvoorbeeld Naimait Rawan, hij vertelt zijn verhaal op onze website over zijn reis door Afghanistan. Door zijn prachtige foto’s van het land te laten zien, vertellen we een verhaal over Afghanistan dat we zeer zelden aanschouwen in de media. Geen armoede, geen Taliban; maar fraaie natuur en levendige lokale markten.
Niet Hollandse, maar Griekse windmolens
Travel Far Away At Home is één van de projecten van Pocket Stories. Deze travel fair biedt bewoners de kans om culturen uit landen te ervaren waar ze anders misschien wel nooit naartoe zouden zijn gegaan uit angst voor oorlog, gebrek aan tijd of persoonlijke financiën. Op deze manier wil Ingi schadelijke stereotypen en vooroordelen tegen migranten provoceren. Daarnaast laat het project zien dat veel elementen die we ‘onze cultuur’ noemen eigenlijk een mix is van culturen. “De kaasschaaf is niet Nederlands, maar komt oorspronkelijk uit Noorwegen, windmolens waren als allereerst te vinden in Griekenland en hutspot is gebaseerd op een Spaanse gerecht. Geen enkele cultuur leeft tegenwoordig in een vacuüm.”
“We want to emphasize engagement along with consumption with our projects. Amsterdam is very multicultural; we go for dinner to a Thai restaurant or we go see a foreign film, but we only consume it; we don’t really engage with it. We want to create activities where you can meaningful interact.”
Toekomstperspectief
Volgens Ingi zijn onze multiculturele steden zeer gesegregeerd. “Verschillende culturen leven naast elkaar, maar ze zijn niet verbonden. Mijn ultieme doel is iedereen te bereiken, ook de mensen die meestal niet geïnteresseerd zijn in dit soort onderwerpen. Ik wil voorkomen dat we in onze eigen kleine luchtbel blijven opereren.” Vorig jaar won de video ‘Migration vs. Travelling‘ de European Youth Press Award voor de beste journalistiek op het gebied van persvrijheid. “De reacties op de video waren overweldigend!”
“De reacties op de video hebben mij veel positieve feedback gegeven. Mensen mailden me dat ze daadwerkelijk tot nieuwe inzichten waren gekomen na het zien van de beelden en dat ze nieuwe feiten hadden ontdekt. En dat is precies wat we willen bereiken: het geven van een nieuw perspectief, dat mensen voelen zich empowered voelen.”
“And beyond that, we aim to change behaviour, but that’s going to be incredibly hard. I’m ready for this challenge!”