“Samen dragen we zorg dat de verhalen van de oorlog mee worden genomen de toekomst in.”

Waar vroeger ijssalon Koco was gevestigd, worden nu jaarlijks op 4 mei de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog herdacht. Het is één van de weinige herdenkingen in Nederland die helemaal door jongeren wordt georganiseerd.

Met een stille tocht vanaf het Van der Helstplein naar de Van Woustraat 149 begint een ontroerende en inspirerende avond. Paarden leiden de stoet, gevolgd door kinderen en buurtbewoners. De hele wijk is afgesloten voor verkeer, en ondernemers houden hun zaak gesloten. In de normaal zo drukke straat is het ongewoon stil. Er zijn enkel nog geluiden te horen van een baby, en in de verte een scooter en een tram. We lopen samen verder, we waken samen over deze buurt. Comitélid Souraya spreekt de menigte toe, er wordt muziek  gespeeld, het taptoe signaal gegeven en de stilte ingezet.

De stilte is voor iedereen anders. Iedereen heeft zijn eigen herinneringen, gedachten, dromen. Hierover vertelt Job Cohen in zijn toespraak, hoe hij aan zijn ouders en grootouders dacht. En hoe we elke dag met elkaar samen moeten leven. Ook kinderen uit de buurt nemen het woord, net als een schooldocent en een buurtbewoner die de oorlog nog zelf kan navertellen. Er wordt gesproken over familie, klasgenootjes, en hoe de buurt veranderde. Een ingrijpend beeld.

De avond word afgesloten met het leggen van een krans op de van Woustraat 149. Het plakkaat op de muur legt uit welke ingrijpende geschiedenis hier is geschreven:

Woensdag 19 februari 1941
Hier was gevestigd ijssalon Koco. Eigenaren waren de Duits-joodse vluchtelingen E. Cahn en A. Kohn. Zij vormden samen met vaste bezoekers de knokploeg, die zich op 19 februari 1941 daadwerkelijk heeft verzet tegen de Duitse bezetter.
Cahn werd daarop gearresteerd en als eerste in Nederland terechtgesteld.
Deze gebeurtenis werd gevolgd door grote razzia’s op 22 en 23 februari onder joodse Amsterdammers. Deze waren mede de aanleiding voor de februaristaking die op 25 februari 1941 uitbrak, als massaal protest tegen de jodenvervolging.
Gedenk de strijd tegen het nazisme en fascisme!

Meer dan herdenken

Naast dit plakkaat, en iets verderop de Ernst Cahn en Alfred Kohnbrug, vernoemd naar de eigenaren van de ijssalon, is er niets dat nog doet vermoeden dat de buurt zulke gruwelijke momenten heeft beleefd. Het zijn details die in de vergetelheid raken wanneer ze niet worden verteld. Om dat te voorkomen wordt de herdenking georganiseerd door jongeren in de buurt, het 4 en 5 mei comité de pijp. Indrukwekkend is dat dit comité volledig uit jongeren bestaat, slechts geholpen door een enkele jongerenwerker uit de buurt.

Ook blijft het niet bij een herdenking. Jongeren gaan langs bij ouderen die de oorlog hebben meegemaakt. Jongeren kijken samen naar films, gaan met elkaar in debat over de betekenis van vrijheid. Ze organiseren een vrijheidsmaaltijd voor de hele buurt. Ook is er een groep naar Westerbork gegaan om nog meer te ervaren en te leren. De jongeren van de buurt slaan een brug tussen het verleden en de toekomst. Zoals één van de sprekers zei:

“Ik besef me dat ik slechts een passant ben. Er hebben velen voor mij door deze straten gelopen, en er zullen vele mensen na mij zijn.”

Dit gevoel lijkt te vangen waarom het zoveel mensen aanspreekt om juist met buurtbewoners van jong en oud samen te herdenken.

Hieronder volgt een foto verslag van de avond en enkele andere activiteiten. Woon je in de pijp en wil je meer weten of je aansluiten bij het comité? Stuur dan een email naar comitedepijp@gmail.com.