Tijdens het Stadmakerscongres, vrijdag 11 november 2016 in Rotterdam, werd een lezing gegeven door socioloog Michiel Schwarz over zijn boek “Sustainism is the new modernism” (D.A.P./Distributed Art Publishers, 2010, New York). Hij heeft dit boek in samenwerking met graficus Joost Elffers geschreven. In dit werk benadrukken ze de huidige maatschappelijke verschuivingen en reiken een nieuwe sleutel aan voor een duurzame leefomgeving.

De term sustainisme behelst een nieuwe mind-set voor het tijdperk waar we nu in leven. In dit nieuwe culturele tijdperk staat de term duurzaamheid volgens Schwarz en Elffers centraal. Als opvolger van het modernisme biedt sustainisme diverse manieren om naar de leefomgeving te kijken en oplossingen omtrent belangrijke maatschappelijke problemen te vinden. In zijn essay van 7 oktober 2013  in Het Financieele Dagblad betoogt Michiel Schwarz dat sustainisme “…meer is dan duurzaamheid; het gaat verder dan het milieu en energievraagstukken, het gaat ook over sociale media, samen delen, locale valuta, stadslandbouw en bottom-up initiatieven die we in de steden zien. Sustainisme is een andere visie op ons idee van gemeenschap en maatschappelijke organisatie”. 

7 kernbegrippen voor Stadmakers

Bij zijn presentatie heeft Schwarz “A Sustainist Lexicon” geïntroduceerd. Naar aanleiding van zijn boek specificeert Schwarz zeven nieuwe kernbegrippen voor de stadsmakers. Hiermee wil Schwarz van woorden naar daden gaan, om uiteindelijk een agenda te formuleren voor de Stadmakers en een richting aan te geven van het handelen. Hij is van mening dat we in een nieuw tijdperk leven waarin een culturele omslag plaatsvindt en oude concepten niet meer van toepassing zijn. In plaats daarvan moeten we vanuit andere perspectieven naar de leefwereld om ons heen kijken en hier nieuwe concepten voor ontwikkelen.

Volgens Schwarz zijn de volgende kernbegrippen van groot belang voor het huidige en toekomstige stadmaken :

#1 Plekmaken : Van ruimte ontwerpen naar betekenis creëren

#2 Verbondenheden – Van objecten naar relaties

#3 Lokaliteit – Van geografische plaats naar lokale kwaliteiten

#4 Common’s – Van publiek en privaat naar collectieve commons 

#5 Circulariteit – Van groen naar kringloop samenleving 

#6 Proportionaliteit – Van schaal naar menselijke maar 

#7 Co-design – Van ontwerpen voor naar ontwerpen met 

Dit boek kan als gids dienen voor de stadsmakers die zich bezig houden met het ontwikkelen van een leefbare stad door bovengenoemde kernbegrippen als stappen te gaan gebruiken. Lees zijn essay hier terug.