17-12-2016

Opnieuw is er een opmars van burgerinitiatieven, en dit is de derde keer dat dit gebeurt. Hoogleraar Tine De Moor zegt dat deze beweging al begon vóór de financiële crisis. Ditmaal is er een mengeling van oudere en jongere generaties, en opvallend is hun onafhankelijkheid van politieke voorkeur.

P+ belichtte dit fenomeen in een speciale uitgave, daarbij inspelend op de huidige maatschappelijke ontwikkelingen.

Geschiedenis heeft een neiging om zich te herhalen, zij het steeds met kleine verschillen. De Moor, van de Universiteit Utrecht, sprak hierover tijdens het evenement “Duurzaam Door”. Zij benadrukte dat ook vroeger samenwerkingen van burgers langdurig konden zijn. Zo ontstonden bijvoorbeeld de gilden, en de waterschappen die samenwerkten tegen wateroverlast.

De tweede golf een eeuw geleden

In reactie op de industrialisatie, rond een eeuw geleden, zagen we de tweede golf van burgerinitiatieven. Dit leidde tot betere arbeidsvoorwaarden en collectieve voorzieningen zoals woningcorporaties. Tegenwoordig beginnen deze initiatieven echter niet noodzakelijk door grote crisissen. Volgens De Moor zijn ze korter van duur, maar betrekken ze wel mensen van verschillende leeftijden en politieke achtergronden. Ze zijn flexibeler en richten zich tegen de overmatige professionalisering van instellingen.

Een interessante wending in deze nieuwe coöperatieve bewegingen is de financiële ondersteuning tussen generaties. Bijvoorbeeld, welgestelde ouderen die investeren in de kinderopvang van hun kleinkinderen.

Deze trend is niet enkel zichtbaar in Nederland. De Moor voorziet een wereldwijde interesse in deze vormen van samenwerking, ook wel aangeduid als ‘Practicing the Commons’. Ze moedigt aan om ervaringen te delen en te leren van deze hernieuwde vorm van burgerparticipatie.